One of my guests, Łukasz Lewandowski, shared a captivating story about the origins of the Lewandowski surname, tracing back to the year 1310. This tale revolves around Bartholomew Levantes, a humble blacksmith whose name, meaning “declaring at baptism,” marks a significant moment in Polish history. Bartholomew had the honor of being present at the baptism of Casimir III the Great, a notable Polish king, in the village of Kowal. This remarkable event took place in Bartholomew’s modest country cottage and was officially documented, leading to Bartholomew being known as Levantes. This nickname, commemorated on a monument to King Casimir in Kowal, signifies the beginning of the Lewandowski lineage.
Bartholomew’s role in this baptism granted him not only noble rights but also established the Lewandowski family emblem. Luke Lewandowski, my guest, is the penultimate heir of this longstanding family tree, with his son being the last direct descendant of Bartholomew Levantes. Despite the privileges and wealth granted by King Casimir to Bartholomew, the Lewandowski family today views their noble ancestry as a prestigious, yet symbolic legacy, given Poland’s current lack of monarchy.
Casimir III the Great, renowned for his exceptional leadership, advanced Poland from the Wooden to the Stone Age. Known as the “Peasants’ King,” Casimir’s humble beginnings in a blacksmith’s house shaped his empathy toward his subjects, as he would often disguise himself as a peasant to understand their daily struggles.
Today, the Lewandowski descendants reside in Wieluń, a town fortified by Casimir III the Great in the Middle Ages. Łukasz feels a profound connection to this historical figure and aspires to erect a monument in Casimir’s honor within his lifetime as a tribute to their remarkable family history.
However, Wieluń also bears a somber significance as the place where World War II began on September 1, 1939, with a devastating Luftwaffe bombing. Lacking any military targets, the attack on Wieluń—particularly on its hospital—highlighted the tragic and brutal nature of the war’s onset. Though over eight decades have passed, the memory of this event remains vivid among the town’s inhabitants, who commemorate it annually to honor the lives lost. This historical backdrop adds depth to the Lewandowski family’s narrative, intertwining personal heritage with significant moments in Polish history.
Een van mijn gasten, Łukasz Lewandowski, deelde een boeiend verhaal over de oorsprong van de achternaam Lewandowski, die teruggaat tot het jaar 1310. Het verhaal draait om Bartholomeus Levantes, een eenvoudige smid wiens naam, die “verkondiger bij de doop” betekent, een belangrijk moment in de Poolse geschiedenis markeert. Bartholomeus was aanwezig bij de doop van Casimir III de Grote, een belangrijke Poolse koning, in het dorp Kowal. Dit bijzondere evenement vond plaats in het bescheiden landhuis van Bartholomeus en werd officieel vastgelegd, wat ertoe leidde dat Bartholomeus bekend kwam te staan als Levantes. Deze bijnaam, vereeuwigd op een monument voor koning Casimir in Kowal, markeert het begin van de Lewandowski-stamboom.
De rol van Bartholomeus bij deze doop verleende hem niet alleen adelrechten, maar ook een familiewapen voor de Lewandowski’s. Luke Lewandowski, mijn gast, is de voorlaatste erfgenaam van deze eeuwenoude familie, met zijn zoon als de laatste directe afstammeling van Bartholomeus Levantes. Ondanks de privileges en rijkdommen die koning Casimir aan Bartholomeus schonk, ziet de Lewandowski-familie hun adellijke afkomst vandaag de dag als een prestigieus, maar vooral symbolisch erfgoed, aangezien Polen geen monarchie meer heeft.
Casimir III de Grote, beroemd om zijn uitzonderlijke leiderschap, tilde Polen van de Houten naar de Stenen Eeuw. Zijn bijnaam, de “Koning van de Boeren”, weerspiegelt zijn nederige begin in het huis van een smid en zijn begrip voor het gewone volk. Hij verkleedde zich vaak als boer om hun dagelijkse strijd beter te kunnen begrijpen.
De huidige nakomelingen van de Lewandowski-familie wonen in Wieluń, een stad die in de Middeleeuwen werd versterkt door Casimir III de Grote. Łukasz voelt een diepe verbondenheid met deze historische figuur en hoopt tijdens zijn leven een monument voor Casimir op te richten als eerbetoon aan hun bijzondere familiegeschiedenis.
Wieluń draagt echter ook een sombere betekenis, omdat hier op 1 september 1939 de Tweede Wereldoorlog begon met een verwoestende Luftwaffe-bombardement. Zonder militaire doelen in de buurt toonde de aanval, met name op het ziekenhuis, de tragische en barbaarse aard van het begin van de oorlog. Ondanks dat meer dan acht decennia zijn verstreken, blijft de herinnering aan dit voorval levendig onder de inwoners van de stad, die jaarlijks worden herdacht om de verloren levens te eren. Deze historische achtergrond voegt een extra dimensie toe aan het verhaal van de Lewandowski-familie, waarin persoonlijk erfgoed verweven is met belangrijke momenten in de Poolse geschiedenis.
—